Month: March 2024

Ο σεβασμός των δικαιωμάτων των ΑΜεΑ ξεκινάει από τον καθένα μας και κυρίως από το ίδιο το κράτος. Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία αναφέρεται μεταξύ άλλων στο θέμα της προσβασιμότητας. Και ενώ συνήθως η λέξη προσβασιμότητα φέρνει στο μυαλό μας πεζοδρόμια, ράμπες κ.λπ., αυτές τις μέρες στο μυαλό μας έρχονται εκλογικά κέντρα και θάλαμοι ψηφοφορίας.

Ο σεβασμός στο ΑΜεΑ προϋποθέτει και μέτρα που να επιτρέπουν σε κάθε πολίτη να συμμετέχει ανεμπόδιστα σε εκλογικές διαδικασίες. Ενώ, όμως, σε άλλες χώρες υπάρχει η δυνατότητα για ηλεκτρονική ψηφοφορία, άσκηση του δικαιώματος με τη χρήση νοηματικής γλώσσας και ψηφοδέλτια σε γραφή Braille, στην Κύπρο απέχουμε πολύ!

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

Μεγάλα εμπόδια καλούνται να ξεπε­ράσουν τα άτομα με αναπηρίες προκει­μένου να ασκήσουν τα εκλογικά τους δικαιώματα, αφού το κράτος περιορίζε­ται μόνο στα πολύ βασικά όσον αφορά την παραχώρηση των διευκολύνσεων που απαιτούνται για την ίση πρόσβαση όλων των πολιτών. Αντίθετα, σε άλλες χώρες της ΕΕ παραχωρούνται σημα­ντικές διευκολύνσεις, όπως προκύπτει από έκθεση η οποία ετοιμάστηκε από την αρμόδια υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Πιο συγκεκριμένα, στην Κύπρο απαι­τείται η φυσική παρουσία του εκλογέα στο προκαθορισμένο εκλογικό κέντρο, το οποίο έχει οριστεί από την αρμόδια κρατική υπηρεσία, ανάλογα με τη διεύ­θυνση της διαμονής του. Αντίθετα, σε πολλά χώρες της ΕΕ δίνονται και άλλες επιλογές (είτε σε όλους τους πολίτες είτε στοχευμένα στα άτομα με αναπηρίες), όπως η επιστολική ψήφος, η δυνατότη­τα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος εκ των προτέρων, η δυνατότητα ψήφι­σης διά αντιπροσώπου και η δυνατότη­τα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.

Επίσης, τα μόνα εργαλεία τα οποία αξιοποιούνται στην Κύπρο και μπορούν να θεωρηθούν ως υποβοηθητικά για τα άτομα με αναπηρία, είναι όσα ισχύουν για όλους τους ψηφοφόρους: Η εκτύ­πωση των ψηφοδελτίων σε μεγάλο μέ­γεθος, η εύκολη πρόσβαση στις κάλπες και στους εκλογικούς θαλάμους και η ελευθερία στην επιλογή της βοήθειας που χρειάζεται το κάθε πρόσωπο.

Σε άλλες χώρες αξιοποιούνται πολύ περισσότερα εργαλεία για την παροχή βοήθειας στα άτομα με αναπηρία, όπως τα διαφορετικά πρότυπα στην εκτύπω­ση των ψηφοδελτίων ανάλογα με το είδος της αναπηρίας, η χρήση μεγεθυ­ντικών φακών, η διασφάλιση επαρκούς φωτισμού, η ηχητική περιγραφή του ψηφοδελτίου, η δυνατότητα χρήσης της νοηματικής γλώσσας, η εκτύπωση ψη­φοδελτίων σε γραφή Braille, η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος μέσω κι­νητών μονάδων και η επιλογή άλλου εκλογικού κέντρου απ’ αυτό το οποίο έχει οριστεί από την αρμόδια κρατική υπηρεσία.

Τι ισχύει σε άλλες χώρες

Οι διευκολύνσεις οι οποίες δίνονται στα άτομα με αναπηρία στις υπόλοιπες χώρες είναι οι ακόλουθες:

Λιθουανία: Υπάρχει η δυνατότη­τα της επιστολικής ψήφου, καθώς και της άσκησης του εκλογικού δικαιώμα­τος εκ των προτέρων. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προτύπων ψηφοδελτίων ανάλογα με το είδος της αναπηρίας, χρήσης μεγεθυντι­κών φακών, ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου, χρήσης της νοηματικής γλώσσας και άσκησης του εκλογικού δικαιώματος σε κινητές μονάδες που έρχονται στο χώρο του εκλογέα.

Βέλγιο: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου και της ψήφισης μέσω αντιπροσώπου, καθώς και τα ερ­γαλεία της χρήσης διαφορετικών προ­τύπων ψηφοδελτίων και μεγεθυντικών φακών και ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου.

Ισπανία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προτύπων και μεγεθυντικών φακών, ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου, χρήσης της νοηματικής γλώσσας και χρήσης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille.

Ιρλανδία: Δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προτύπων, χρή­σης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Ολλανδία: Υπάρχει η δυνατότητα για άσκηση του εκλογικού δικαιώματος μέσω αντιπροσώπου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης μεγεθυντικών φακών και χρήσης της νοηματικής γλώσσας.

Εσθονία: Υπάρχει η δυνατότητα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, καθώς και της άσκησης του εκλογικού δικαιώμα­τος εκ των προτέρων. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης μεγεθυντικών φακών και της νοηματικής γλώσσας, καθώς και της ψήφισης σε κινητές μο­νάδες.

Κροατία: Υπάρχει η δυνατότητα της χρήσης διαφορετικών προτύπων ανάλο­γα με το είδος της αναπηρίας, ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου, χρήσης της νοηματικής γλώσσας και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Ουγγαρία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου. Επίσης, δίνο­νται τα εργαλεία της χρήσης διαφορε­τικών προτύπων ψηφοδελτίων, χρήσης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille και ψή­φισης σε κινητές μονάδες.

Λουξεμβούργο: Υπάρχει η δυνατό­τητα της επιστολικής ψήφου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης δια­φορετικών προτύπων, ηχητικής περι­γραφής του ψηφοδελτίου, χρήση ψηφο­δελτίων σε γραφή Braille, ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Σλοβενία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου και της εκ των προτέρων ψηφοφορίας. Επίσης, δίνο­νται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετι­κών προτύπων και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Αυστρία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προτύπων και ψήφισης σε κινητές μο­νάδες.

Γερμανία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προ­τύπων, χρήσης της νοηματικής γλώσσας και επιλογής εκλογικού κέντρου.

Δανία: Υπάρχει η δυνατότητα της εκ των προτέρων ψηφοφορίας. Επίσης, δί­νονται τα εργαλεία της χρήσης μεγεθυ­ντικών φακών και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Φινλανδία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου και της εκ των προτέρων ψήφισης. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προτύπων ανάλογα με το είδος της ανα­πηρίας, χρήσης μεγεθυντικών φακών, ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Τσεχία: Δίνονται τα εργαλεία της ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Γαλλία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου, ψηφοφορία μέσω αντιπροσώπου, ψηφοφορία μέσω δια­δικτύου και ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου.

Λετονία: Δίνονται τα εργαλεία της ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Πολωνία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου, της ψηφοφορίας μέσω αντιπροσώπου και της χρήσης δι­αφορετικών προτύπων.

Πορτογαλία: Υπάρχει η δυνατότητα της ψηφοφορίας μέσω αντιπροσώπου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρή­σης διαφορετικών προτύπων, χρήσης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille, ψήφι­σης σε κινητές μονάδες.

Σουηδία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου και της ψήφισης μέσω αντιπροσώπου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης μεγεθυντικών φακών, χρήσης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille, ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Βουλγαρία: Δίνονται η δυνατότητα της ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Ιταλία: Δίνονται η δυνατότητα της ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Μάλτα: Υπάρχει η δυνατότητα της εκ των προτέρων ψηφοφορίας. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία των διαφορετικών προτύπων και χρήσης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille.

Ρουμανία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου και της ψήφι­σης σε κινητές μονάδες.

Σλοβακία: Υπάρχει η δυνατότητα της ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Ελλάδα: Δεν δίνεται άλλη δυνατότη­τα πέραν της φυσικής παρουσίας, ενώ τα μόνα εργαλεία που παρέχονται στα άτομα με αναπηρίες είναι τα μίνιμουμ που ισχύουν σε όλες τις χώρες και αφο­ρούν την εύκολη πρόσβαση σε εκλογι­κούς θαλάμους και στις κάλπες. Είναι η μόνη χώρα στην οποία -μαζί με την Κύπρο- δεν δίνονται σχεδόν καθόλου δι­ευκολύνσεις προς τα άτομα με αναπηρία προκειμένου να μπορέσουν να ασκή­σουν το εκλογικό τους δικαίωμα.

Το Σχέδιο Επιχορήγησης Διακοπών για Άτομα με Αναπηρίες, το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 10/05/2022, για διακοπές που θα πραγματοποιηθούν εντός του 2024 θα λειτουργήσει για το 2024, σύμφωνα με το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες (ΤΚΕΑΑ).

Σε ανακοίνωση του Τμήματος αναφέρεται ότι η παραλαβή αιτήσεων θα ξεκινήσει από τις 11 Μαρτίου 2024 και θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2024 ή μέχρι εξαντλήσεως του κονδυλίου για το συγκεκριμένο Σχέδιο.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προμηθευτούν τον οδηγό του Σχεδίου Επιχορήγησης Διακοπών για Άτομα με Αναπηρίες καθώς και το έντυπο αίτησης: από την ιστοσελίδα του Τμήματος: www.dmsw.gov.cy/dsid και από τα Κέντρα Αξιολόγησης Αναπηρίας του ΤΚΕΑΑ: στη Λευκωσία, Λεωφ. Αρχ. Μακαρίου Γ’ 67, 2220 Λατσιά, στη Λεμεσό, Αποστόλου Ανδρέα 11, Hyper Tower, Κατάστημα 1, 4007 Μέσα Γειτονιά, και στη Λάρνακα, Ακροπόλεως 25 & Χανίων, 7000 Μενεού καθώς και από τα Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη σε όλες τις πόλεις.

«Είναι ευθύνη των δικαιούχων να βεβαιώνονται ότι τα ξενοδοχεία/τουριστικά καταλύματα είναι εγκεκριμένα από το Υφυπουργείο Τουρισμού, καθώς και ότι χρεώνουν τις συνήθεις χρεώσεις για την περίοδο. Το Τμήμα θα διενεργεί ελέγχους σε περίπτωση σημαντικής απόκλισης από τις συνήθεις τιμές χρέωσης για την περίοδο, και θα αναπροσαρμόζει το ποσό πληρωμής ανάλογα», προστίθεται.

Καμία πληρωμή δεν θα γίνεται σε τραπεζικό λογαριασμό πέραν από αυτόν του άμεσα δικαιούχου ή των κηδεμόνων του, σε περίπτωση ανήλικου δικαιούχου.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποτείνονται, ανάλογα με την επαρχία διαμονής τους, στα τηλέφωνα επικοινωνίας 22815015/082 για την Επαρχία Λευκωσίας, 25729131 για τις Επαρχίες Λεμεσού και Πάφου και 24205975 για τις Επαρχίες Λάρνακας και Αμμοχώστου.

Στο σημερινό επεισόδιο Όταν η ζωή σου δίνει λεμόνια φιλοξενώ την πρωταθλήτρια παρατριάθλου, Κατερίνα Σαράντη, που γεννήθηκε με ημιμέλεια κνήμης άμφω τελικής, αφού κατά την εμβρυογέννηση, τα πόδια της από τα γόνατα και κάτω αναπτύσσονται ημιτελώς. Από τότε που ήταν βρέφος μέχρι τα 18 της υποβλήθηκε σε δεκάδες χειρουργικές επεμβάσεις. 

Η Κατερίνα Σαράντη γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Ρόδο και από μικρή της άρεσε ο αθλητισμός. Στο σχολείο, κάποιος γυμναστής της την συμβούλευσε να πάρει απαλλαγή από το μάθημα της Γυμναστικής, γιατί θα της έριχνε τον μέσο όρο των βαθμών της. Στα 17 της και μετά από ένα ταξίδι στη Φινλανδία, συνειδητοποίησε ότι μπορεί να κάνει όποιο άθλημα ήθελε, ακριβώς όπως όλοι οι άλλοι.

Σήμερα σπουδάζει Ιατρική και είναι πρωταθλήτρια παρατρίαθλου, ονειρεύεται έναν κόσμο και μια Ελλάδα με ευκολίες και προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρία, ακριβώς όπως γίνεται στις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις.

Κατερίνα Σαράντη: «Το να βγεις έξω στον δρόμο στην Ελλάδα με αμαξίδιο είναι ένας Γολγοθάς με εμπόδια».

Πώς πρέπει να αναφέρεται ο κόσμος σε εκείνη αλλά και στα υπόλοιπα άτομα με αναπηρία;

«Οι αναφορές σε εμάς ως άτομα με ειδικές δεξιότητες είναι μισαναπηρικές. Δεν είναι θέμα τι πιστεύει για εμάς ο καθένας, οι λέξεις έχουν τη σημασία τους. Το λέω με περηφάνια, ότι ανήκω στο αναπηρικό κίνημα». 

«Πολλοί άνθρωποι βλέπουν τα δικαιώματά μας ως πολυτέλεια, είναι υποχρέωση ενός κράτους ισονομίας να μας τα παρέχει». 

Σε παγκύπρια επέκταση του προγράμματος «Κοινωνικός Λειτουργός της Γειτονιάς» προχωρεί το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας.

Το πρόγραμμα, που εντάσσεται στο Έργο «Αναδιάρθρωση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας», το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027» με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης εφαρμόζεται από το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας από τον Απρίλιο του 2023, σε πιλοτική βάση, σε οκτώ Δήμους και Κοινότητες Ορεινών Περιοχών, με πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα, τα οποία παρουσίασε σήμερα η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας κα Μαριλένα Ευαγγέλου σε συνάντησή της με τον Πρόεδρο της Ένωσης Δήμων κ. Ανδρέα Βύρα και τον Πρόεδρο της Ένωσης Κοινοτήτων κ. Ανδρέα Κιτρομηλίδη.

Στις δηλώσεις της η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας ανέφερε ότι το πρόγραμμα του «Κοινωνικού Λειτουργού της Γειτονιάς» έχει αγκαλιαστεί από τους πολίτες και ο στόχος για τον οποίον έχει δημιουργηθεί φαίνεται να έχει επιτευχθεί. Στόχος του προγράμματος, όπως ανέφερε η κα Ευαγγέλου, είναι η αμεσότητα στην ανταπόκριση των αναγκών των πολιτών, έτσι ώστε να έρθουμε πιο κοντά στις ανάγκες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος και να ανταποκρινόμαστε καλύτερα και πιο άμεσα σε αυτές.

Μέσα από αυτό το πρόγραμμα, σύμφωνα με την κα Ευαγγέλου, έχει αναδειχθεί και αποδειχθεί εμπράκτως ότι οι συνέργειες, ειδικότερα με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και το Κράτος ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στις κοινωνικές υπηρεσίες, είναι πάρα πολύ σημαντικές και καίριες, διότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ο εγγύτερος θεσμός προς τους πολίτες. Δήλωσε, τέλος, βέβαιη ότι θα υπάρξει ανταπόκριση και από άλλους Δήμους και Κοινότητες.

(ΜΘ/ΕΠ/ΜΣ)