Author: s.stylianou

Αύξηση 115% των νεφροπαθών σε αιμοκάθαρση, λέει η Νεφρολογική Εταιρεία – Με την ευκαιρία της δεύτερης Πέμπτης του Μαρτίου που έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού

Αύξηση της τάξης του 115% στον αριθμό τον συνανθρώπων μας που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση και περιτοναϊκή κάθαρση στο νησί μας αυτή την περίοδο παρατηρεί η Νεφρολογική Εταιρεία Κύπρου.

Σε ανακοίνωση της, με την ευκαιρία της δεύτερης Πέμπτης του Μαρτίου που έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού, η Νεφρολογική Εταιρεία αναφέρει ότι τα προβλήματα της υγείας των νεφρών, αποτελούν τη 10η αιτία θνητότητας ανά τον κόσμο, ενώ 1:10 άτομα ανά το παγκόσμιο επηρεάζεται από την χρόνια νεφρική νόσο (ΧΝΝ) και υπολογίζεται μάλιστα ότι αυτός ο αριθμός θα συνεχίζει να αυξάνεται χρόνο με το χρόνο.

Σημειώνεται ότι έστω κι αν μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτά τα άτομα θα χρειαστεί υποστήριξη με μέθοδο κάθαρσης – όπως είναι η αιμοκάθαρση – ή μεταμόσχευση νεφρού, στην χώρα μας αυτά τα άτομα ανέρχονται πάνω από τα 200 ανά έτος, ένα ποσοστό ένταξης που παραμένει στα δυο υψηλότερα στην Ευρώπη τα τελευταία 10 χρόνια.

Αυτά τα ποσοστά είναι σχεδόν διπλάσια από τον μέσο όρο για την Ευρώπη και τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, γι’ αυτό και «παρατηρούμε μία αύξηση της τάξης του 115% στον αριθμό τον συνανθρώπων μας που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση και περιτοναϊκή κάθαρση στο νησί μας αυτή την περίοδο. Αυτή η συνεχής και παρατεταμένη αύξηση των ασθενών με σοβαρά προβλήματα της υγείας των νεφρών, συνοδεύεται και από ένα μεγάλο οικονομικό βάρος για το σύστημα υγείας που σε συνδυασμό με ελλιπή προγραμματισμό και έγκαιρη και σωστή αντιμετώπιση της ΧΝΝ στα αρχικά της στάδια, έχει οδηγήσει σε πολλές ελλείψεις σε εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, τομείς που αντιμετωπίζουν επίσης ελλείψεις παγκοσμίως».

Το μήνυμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού, Υγεία των Νεφρών για Όλους, γίνεται ακόμη πιο σημαντικό, αναφέρεται. Με την υλοποίηση του Γεσυ, προστίθεται, η πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας υγείας, σε προσωπικούς και σε ειδικούς ιατρούς έχει γίνει πολύ πιο εύκολη για τους περισσότερους κατοίκους του νησιού μας.

Όπως αναφέρεται, με πιο συχνούς και τακτικούς ελέγχους υγείας, ο πρωταρχικός μας στόχος που είναι η καταπολέμηση και η έγκαιρη αντιμετώπιση της ΧΝΝ, καθώς και των άλλων σημαντικών παθήσεών που την τροφοδοτούν – όπως ο Σακχαρώδης Διαβήτης και η Αρτηριακή Υπέρταση – γίνεται πιο εφικτός.

«Μία απλή ανάλυση αίματος για αξιολόγηση της νεφρικής λειτουργίας και της γλυκόζης, μία γενική εξέταση ούρων για έλεγχο για παρουσία λευκωματίνης (ή αλβουμίνης) ή άλλων ενδείξεων νεφρικής βλάβης, καθώς και ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης είναι πολλές φορές αρκετά για την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση αυτών των παθήσεων. Καθώς ο Σακχαρώδης Διαβήτης και η Αρτηριακή Υπέρταση είναι συναινετικοί παράγοντες για την εξέλιξη της ΧΝΝ και επηρεάζουν περισσότερο από το 50% των ασθενών που εντάσσονται σε θεραπείες εξωνεφρικής κάθαρσης είναι επίσης σημαντικό να καταπολεμήσουμε την παχυσαρκία και την υπερβολική κατανάλωση αλατιού», προστίθεται.

Σε συνδυασμό με τα όσα έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή, η Νεφρολογική Εταιρεία Κύπρου (ΝΕΚ) προωθεί και συνεργάζεται στενά με τον Οργανισμό Ασφάλειας Υγείας (ΟΑΥ) για την προσαρμογή στα κυπριακά δεδομένα και την εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών του Βρετανικού National Institute of Clinical Excellence (NICE) για την διάγνωση και την αντιμετώπιση της ΧΝΝ.

Αυτή η διαδικασία, σημειώνεται, βρίσκεται πλέον σε προχωρημένο στάδιο και έχουμε ήδη δεσμευτεί σαν επιστημονικό σώμα να συμβάλουμε στην ενημέρωση και στην εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας για την σωστή χρήση και την εφαρμογή τους. Επίσης προωθούμε την ένταξη στο ΓΕΣΥ των νέων φαρμάκων, των οποίων η αποτελεσματικότητα για την αντιμετώπιση της ΧΝΝ στηρίζεται από πολλές σοβαρές και μεγάλες κλινικές μελέτες. Η διαδικασία μάλιστα αξιολόγησης αυτών των φαρμάκων, αναφέρεται, από τον ΟΑΥ και την Συμβουλευτική Επιτροπή Φαρμάκων έχει ήδη τροχοδρομηθεί.

Τέλος, για όσους ασθενείς φτάνουν σε τελικό στάδιο ΧΝΝ, σημειώνεται, ότι η μεταμόσχευση νεφρού προσφέρει τα καλύτερα κλινικά αποτελέσματα αλλά και μία καλύτερη επιβίωση και ποιότητα ζωής.

Θα μπορούσε η υγεία των οφθαλμών να σχετίζεται με τη λειτουργία του εντέρου; Νεότερη μελέτη αποκαλύπτει μια μοναδική συσχέτιση και τον ρόλο που παίζει το μικροβιώμα του εντέρου 

Νεότερα ευρήματα δημιουργούν ελπίδες ότι τα αντιβιοτικά θα μπορούσαν να θεραπεύσουν ορισμένες γενετικές ασθένειες που μπορούν να προκαλέσουν τύφλωση.

Για τις γενετικές οφθαλμοπάθειες που οδηγούν σε τύφλωση σύμφωνα με νεότερη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Cell , ενδέχεται να ενοχοποιούνται και βακτήρια που διαφεύγουν από το έντερο και «ταξιδεύουν» προς τον αμφιβληστροειδή. Μέχρι πρότινος, μάλιστα, οι εκτιμήσεις των ειδικών ήταν πως τα μάτια συνήθως προστατεύονται από ένα στρώμα ιστού που τα βακτήρια δεν μπορούν να διαπεράσουν. Επομένως, τα αποτελέσματα αυτά «είναι απροσδόκητα» σύμφωνα με τον Δρα Martin Kriegel, ερευνητή μικροβιώματος στο Πανεπιστήμιο του Münster στη Γερμανία, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εργασία. «Πρόκειται για μια μεγάλη αλλαγή του προτύπου που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα», προσθέτει.

Οι κληρονομικές παθήσεις του αμφιβληστροειδούς, όπως η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδίτιδα, επηρεάζουν περίπου 5,5 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Οι μεταλλάξεις στο γονίδιο Crumbs homolog 1 (CRB1) αποτελούν την κύρια αιτία αυτών των παθήσεων, ορισμένες από τις οποίες προκαλούν τύφλωση. Προηγούμενες μελέτες απέδειξαν ότι τα βακτήρια δεν είναι τόσο σπάνια στα μάτια όσο πίστευαν οι οφθαλμίατροι προηγουμένως, οδηγώντας τους συγγραφείς της μελέτης να αναρωτηθούν εάν τα βακτήρια προκαλούν ασθένειες του αμφιβληστροειδούς, λέει ο συν-συγγραφέας Δρ Richard Lee, οφθαλμίατρος τότε στο University College του Λονδίνου.

Όπως διαπίστωσαν ο Δρ Lee και οι συνεργάτες του, οι μεταλλάξεις του CRB1 αποδυναμώνουν τους δεσμούς μεταξύ των κυττάρων που επενδύουν το παχύ έντερο, εκτός από τον ρόλο που έχουν παρατηρήσει εδώ και καιρό στην αποδυνάμωση του προστατευτικού φραγμού γύρω από τον οφθαλμό. Το συμπέρασμα αυτό παρακίνησε τον συν-συγγραφέα της μελέτης Δρα Lai Wei, οφθαλμίατρο στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο Guangzhou της Κίνας, να δημιουργήσει ποντίκια με μεταλλάξεις του CRb1- με μειωμένα επίπεδα εντερικών βακτηρίων. Τα ποντίκια αυτά δεν εμφάνισαν ενδείξεις παραμόρφωσης των κυτταρικών στρωμάτων στον αμφιβληστροειδή, σε αντίθεση με τα αντίστοιχα με τυπική εντερική χλωρίδα.

Ανεξαρτησία και προσβασιμότητα. Αυτά ζητά ο Ντέιμιον Χάντλαν, κάτοικος της πόλης DeSoto στο Μιζούρι, ο οποίος ύστερα από μόλυνση στα οστά το 2015 έχασε το πόδι του και καθηλώθηκε σε αναπηρικό αμαξίδιο.

Ο ίδιος ουδέποτε αισθάνθηκε ότι είναι ανάπηρος. Μόνο όταν αναγκάστηκε να κατέβει στο οδόστρωμα καθώς δεν υπήρχε πεζοδρόμιο και μάλιστα έλαβε προειδοποιητική αναφορά από αστυνομικό της περιοχής.

«Σταμάτησε μπροστά μου, εμποδίζοντάς με ουσιαστικά να περάσω. Βγήκε από το αμάξι και ήρθε να μου πει ότι δεν μπορώ να είμαι στον δρόμο. Του είπα ότι δεν υπάρχει πεζοδρόμιο», λέει ο Ντέιμιον Χάντλαν.

Η προειδοποιητική αναφορά λέει ότι δεν κινούταν προς το ρεύμα αλλά ο ίδιος υποστηρίζει θα ήταν πιο επικίνδυνο να διασχίσει τον δρόμο. «Θα μπορούσα να σκοτωθώ. Λες ότι ανησυχείς για την ασφάλεια και τη ζωή μου. Τότε κάνε κάτι γι’ αυτό», προσθέτει ο Ντέιμιον και προσθέτει: «Δεν χρειάζομαι να με πληρώνεις για το υπόλοιπο της ζωής μου. Θέλω μόνο ένα πεζοδρόμιο».

Ένας νέος ρομποτικός εξωσκελετός θα μπορούσε να επιτρέψει σε άτομα που έχουν χάσει τη δυνατότητα κίνησης των ποδιών τους να σηκωθούν όρθιοι και ακόμη και να περπατήσουν. Μπορεί επίσης να τους βοηθήσει να περπατήσουν ξανά χωρίς βοήθεια, καθοδηγώντας τις κινήσεις τους και κρατώντας τους όρθιους καθώς συμμετέχουν σε θεραπεία αποκατάστασης.

Με την ονομασία Twin, ο εξωσκελετός που σχεδιάστηκε στην Ιταλία για το κάτω μέρος του σώματος παρουσιάστηκε στο Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας στο Μιλάνο. Προς το παρόν βρίσκεται ακόμη σε πρωτότυπη μορφή και αναπτύσσεται από επιστήμονες του Istituto Italiano di Tecnologia (Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας) και του Istituto Nazionale Assicurazione Infortuni sul Lavoro (Εθνικό Ινστιτούτο Ασφάλισης κατά των εργατικών ατυχημάτων).

Κατασκευασμένο για χρήση από ασθενείς με μειωμένη ή ανύπαρκτη κινητική ικανότητα στο κάτω μέρος του σώματος, κινεί τα πόδια τους μέσω κινητήρων που βρίσκονται στις αρθρώσεις του γόνατος και του ισχίου. Αυτοί οι κινητήρες τροφοδοτούνται από μια ενσωματωμένη μπαταρία, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, θα πρέπει να είναι καλή για περίπου τέσσερις ώρες χρήσης ανά μία ώρα φόρτισης. Το Twin μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τρεις διαφορετικούς τρόπους λειτουργίας.

Στη λειτουργία Walk, η οποία προορίζεται για άτομα που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν καθόλου τα πόδια τους, ο εξωσκελετός κινεί τα πόδια του χρήστη για λογαριασμό του, ενώ επιπλέον τον βοηθά να καθίσει και να σηκωθεί. Το άτομο εξακολουθεί να χρειάζεται να χρησιμοποιεί πατερίτσες για την ισορροπία, όπως συμβαίνει με άλλους βοηθητικούς εξωσκελετούς.

Η λειτουργία Retrain προορίζεται για ασθενείς που εξακολουθούν να έχουν κάποια κινητική λειτουργία των κάτω άκρων, καθώς τους επιτρέπει να περπατούν μόνοι τους στο βαθμό που είναι σε θέση, αλλά τους παρέχει ένα προσαρμοζόμενο επίπεδο βοήθειας όταν χρειάζεται. Καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, ο εξωσκελετός τους καθοδηγεί προς μια προκαθορισμένη βέλτιστη τροχιά κίνησης των ποδιών.

Τέλος, υπάρχει η λειτουργία TwinCare, η οποία προορίζεται για άτομα που έχουν πλήρη χρήση του ενός ποδιού, αλλά όχι του άλλου. Σε αυτή την περίπτωση, ο εξωσκελετός ενισχύει την κίνηση του πάσχοντος ποδιού, ώστε να ταιριάζει με την κίνηση του υγιούς ποδιού. Και στις τρεις λειτουργίες, ένας φυσιοθεραπευτής ή ο ίδιος ο χρήστης μπορεί να ρυθμίζει τις παραμέτρους βάδισης, όπως το μήκος/τύπο βηματισμού και την ταχύτητα βάδισης, μέσω ενός ασύρματα συνδεδεμένου Android tablet.

Σύμφωνα με τους σχεδιαστές του, δύο πράγματα που κάνουν το Twin να ξεχωρίζει από παρόμοιους εξωσκελετούς είναι το γεγονός ότι είναι κατασκευασμένο από ελαφριά υλικά – κράμα αλουμινίου αντί για ατσάλι, για παράδειγμα – καθώς και ότι διαθέτει αρθρωτό σχεδιασμό που επιτρέπει την αφαίρεση εξαρτημάτων για μεταφορά ή αναβάθμιση.

Μπορεί να συμβεί σε κάθε ηλικία. Οι ακουολόγοι μοιράζονται τις κόκκινες «γραμμές» που στέλνουν επείγον σήμα ότι πρέπει να ελέγξουμε τα αυτιά σας το συντομότερο.

Ενώ συχνά πιστεύουμε ότι η απώλεια ακοής είναι κάτι που συμβαίνει μόνο σε πολύ μεγαλύτερους ανθρώπους – αυτό στην πραγματικότητα δεν ισχύει.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Κώφωσης και Διαταραχών Ακοής (ΗΠΑ), 1 στους 8 στις Ηνωμένες Πολιτείες ηλικίας άνω των 12 ετών έχει απώλεια ακοής και στα δύο αυτιά, και περίπου 28,8 εκατομμύρια ενήλικες στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τα ακουστικά βαρηκοΐας. Αν και η δυσκολία στην ακοή μπορεί να είναι το πιο προφανές σημάδι ότι πρέπει να ελέγξουμε τα αυτιά μας, δεν είναι το μόνο.

Ζητήσαμε από ακοολόγους να μοιραστούν τα κύρια σημάδια ότι ήρθε η ώρα να ελέγξουμε την ακοή μας. Να τι είχαν να πουν:

Νούμερο 1: Δυσκολευόμαστε να παρακολουθήσουμε συζητήσεις

Εάν πιάνουμε τον εαυτό μας συνεχώς να λέμε «τι;» κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, μάλλον ήρθε ο καιρός να ελέγξουμε τα αυτιά μας.

«Το να καταβάλουμε προσπάθεια για να ακούσουμε όταν μιλάμε με άλλους ή για να συνεχίσουμε μια συζήτηση είναι πολύ σημαντικό», λέει ο Τέρι Ζβόλαν, διευθυντής της Audiology Access & Standard of Care for Cochlear Americas. «Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει το να δυσκολευόμαστε να ακούμε όταν υπάρχει θόρυβος στο ”φόντο” και να ζητάμε τακτικά από τους ανθρώπους να επαναλαμβάνουν αυτά που έχουν πει ή να ακούμε λάθος συχνά».

Νούμερο 2: Πρέπει να αυξήσουμε την ένταση του ήχου στην τηλεόραση.

Είτε οι άλλοι μας λένε να χαμηλώνουμε τακτικά τον ήχο της τηλεόρασης, είτε είμαστε έκπληκτοι από το νούμερο που βλέπουμε στο κουμπί έντασης ήχου, αυτό μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι ήρθε η ώρα να ελέγξουμε τα αυτιά μας.

«Μπορεί να βρεθούμε να ανεβάζουμε την ένταση του ήχου στην τηλεόραση ή το ραδιόφωνο σε ένα επίπεδο που να είναι πιο δυνατό από ό,τι προτιμούν οι άλλοι ή να νιώθουμε ότι οι άνθρωποι μουρμουρίζουν (γι′ αυτό)», λέει ο ίδιος.

Νούμερο 3: Τα αυτιά μας κουδουνίζουν

Ενώ το «κουδούνισμα» στα αυτιά (ή οι εμβοές) δεν είναι πάντα σημάδι απώλειας ακοής, σίγουρα κάποιες φορές μπορεί να είναι. «Μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν επίμονο ”κουδούνισμα”, βουητό, πόνο ή πίεση στο ένα ή και στα δύο αυτιά», λέει ο Ζβόλαν. «Επίσης μπορεί να είναι παρουσιάζονται δυσκολίες να ακούμε από το ένα αυτί, να είναι δύσκολο να διακρίνουμε από που προέρχονται οι ήχοι ή η δική μας φωνή μπορεί να ακούγεται διαφορετική».

Η Κάτι Κέμπελ, ακουολόγος και ανώτερη διευθύντρια ακουολογίας στο HearingLife Canada, τονίζει ότι η εμφάνιση συμπτωμάτων όπως οι εμβοές είναι ένας καλός λόγος για να εξετάσουμε την πιθανότητα να κάνουμε τεστ ακοής. «Οι εμβοές, ή το ”κουδούνισμα” στα αυτιά, συνδέονται συνήθως με καταστάσεις απώλειας ακοής», αναφέρει. «Εάν το αντιμετωπίζουμε για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, είναι καλή ιδέα να οργανώσουμε ένα τεστ ακοής.”

Νούμερο 4: Μπορεί να δυσκολευόμαστε να ακούσουμε τους ήχους της φύσης

Εάν ξαφνικά δυσκολευόμαστε να ακούσουμε τους ήχους της φύσης – όπως το κελάηδημα των πουλιών ή την βροχή – αυτό μπορεί να είναι μια κόκκινη «γραμμή» σύμφωνα με τον Σβόλαν.

Τα άτομα με αναπηρία είναι πιο ευάλωτα στις κακοποιητικές συμπεριφορές από τον περίγυρο αλλά και από την ίδια την οικογένεια τους. Αυτό συμβαίνει λόγω της διαφορετικότητας τους. Και επειδή κάποια κράτη δεν θεωρούν αυτά τα άτομα αναπαραγωγικά λόγω της ασθένειας τους. Άρα και όχι λειτουργικά για να προσφέρουν σε μια δουλειά. Η βία που δέχονται ολοένα και αυξάνεται, κυρίως στις γυναίκες με αναπηρία. Μία από τις μορφές βίας που δέχονται είναι η αναγκαστική στείρωση.

Με βάση το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (EDF), κυβερνήσεις σε δεκατρία κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εφαρμόζουν την αναγκαστική στείρωση σε γυναίκες με αναπηρία. Αυτή είναι μια ακόμα μορφή βίας που βιώνουν οι γυναίκες αυτές. Μέσα σε αυτά τα δεκατρία κράτη-μέλη που είναι νόμιμη η αναγκαστική στείρωση σε άτομα με αναπηρία είναι η Πορτογαλία, Φιλανδία, Βουλγαρία, Κροατία, Μάλτα, Τσεχία, Κύπρο, Δανία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία και Σλοβακία.

Οι δικαιολογίες για να εφαρμόζουν αυτή την πρακτική είναι διάφορες. Για παράδειγμα, το 2015 δικαστήριο στην Κροατία επέτρεψε την αναγκαστική στείρωση. Στείρωσαν μια γυναικά με ψυχοκοινωνική  αναπηρία. Η δικαιολογία ήταν ότι έβαζε σε κίνδυνο τη ζωή της με τις συχνές εγκυμοσύνες που είχε. Στην πραγματικότητα, η αναγκαστική στείρωση είναι αυτή που βλάπτει την υγεία αυτών των γυναικών. Παρόλα αυτά, στην  Ισπανία η αναγκαστική στείρωση δεν έχει σταματήσει, ειδικά σε γυναίκες με νοητικές ή ψυχοκοινωνικές διαταραχές.

Το νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα

Όσον αφορά, την Ελλάδα σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Φόρουμ για άτομα με αναπηρία δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία για το ποσοστό των γυναικών που αναγκάστηκαν να υποβληθούν σε στείρωση. Υπάρχουν όμως, κάποιες καταγραφές περιπτώσεων από το 2022. Σε αυτές τις καταγραφές  τρεις γυναίκες με νοητική αναπηρία προέβησαν σε αναγκαστική στείρωση με την συγκατάθεση των κηδεμόνων τους. Υπάρχει και μια πρόσφατη καταγγελία από την Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων. Συγκεκριμένα, μια γυναίκα με νοητική αναπηρία αφού γέννησε, την στείρωσαν για να μην μπορεί στο μέλλον να ξανά γεννήσει.

Το θέμα αυτό έχει προχωρήσει στη Βουλή. Επειδή είναι ένα ζήτημα πολύ λεπτό θα πρέπει να υπάρξει ένα νομοθετικό πλαίσιο. Αυτό θα καλύπτει τις ανάγκες και τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Η Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξήγησε πως πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα και στο νομοθετικό πλαίσιο που το περιβάλλει. Γιατί υπάρχει εμπλοκή και άλλων ατόμων όπως σε κάποια κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα άτομα με αναπηρία παίρνουν την έγκριση για την στείρωση από τους κηδεμόνες τους.

Οι νομοθέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσπαθούν να βάλουν φρένο στην αναγκαστική στείρωση. Το πρόβλημα που προκύπτει είναι ένα ηθικό ζήτημα. Κατά πόσο και σε ποιο βαθμό θα πρέπει να καθορίζουν οι κηδεμόνες των ανθρώπων με αναπηρία το αν θα πρέπει να στειρωθούν ή όχι.

---

Πηγές:

Χατζηαποστόλου, Παναγιώτης, (2023). «Μεσαίωνας» για ΑΜΕΑ: Ο νόμος που τους καθιστά ανύπαρκτους και πώς θα αλλάξει. Ανάκτηση από ηλεκτρονική διεύθυνση: https://app.alphanews.live/cyprus/mesaionas-gia-amea-o-nomo, τελευταία πρόσβαση: (29/02/2024).

Αγνώστου συγγραφέα (2023). ΕΣΑμεΑ: Η Ευρώπη συνεχίζει την αναγκαστική στείρωση γυναικών με αναπηρία. Ανάκτηση  από ηλεκτρονική διεύθυνση: https://www.reporter.gr/Oles-oi-eidhseis/586370-ESAmeA-H, τελευταία πρόσβαση: (29/02/2024).

Μυταρά. Ευαγγελία, (2022). Πολιτικές για τις γυναίκες με αναπηρία σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Ανάκτηση από ηλεκτρονική διεύθυνση: https://www.eoty.gr/politikes-gia-tis-gynaikes-me-anapiria-se-ev, τελευταία πρόσβαση: (29/02.2024).

Παρθενίδης, Κύριλλος, (2018). Πρόγραμμα στείρωσης επ’ αμοιβής και ηθικές προεκτάσεις. Ανάκτηση από ηλεκτρονική διεύθυνση: https://www.maxmag.gr/politismos/koinonia/programma-prolipsi, τελευταία πρόσβαση: (29/02/2024).

Ο σεβασμός των δικαιωμάτων των ΑΜεΑ ξεκινάει από τον καθένα μας και κυρίως από το ίδιο το κράτος. Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία αναφέρεται μεταξύ άλλων στο θέμα της προσβασιμότητας. Και ενώ συνήθως η λέξη προσβασιμότητα φέρνει στο μυαλό μας πεζοδρόμια, ράμπες κ.λπ., αυτές τις μέρες στο μυαλό μας έρχονται εκλογικά κέντρα και θάλαμοι ψηφοφορίας.

Ο σεβασμός στο ΑΜεΑ προϋποθέτει και μέτρα που να επιτρέπουν σε κάθε πολίτη να συμμετέχει ανεμπόδιστα σε εκλογικές διαδικασίες. Ενώ, όμως, σε άλλες χώρες υπάρχει η δυνατότητα για ηλεκτρονική ψηφοφορία, άσκηση του δικαιώματος με τη χρήση νοηματικής γλώσσας και ψηφοδέλτια σε γραφή Braille, στην Κύπρο απέχουμε πολύ!

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

Μεγάλα εμπόδια καλούνται να ξεπε­ράσουν τα άτομα με αναπηρίες προκει­μένου να ασκήσουν τα εκλογικά τους δικαιώματα, αφού το κράτος περιορίζε­ται μόνο στα πολύ βασικά όσον αφορά την παραχώρηση των διευκολύνσεων που απαιτούνται για την ίση πρόσβαση όλων των πολιτών. Αντίθετα, σε άλλες χώρες της ΕΕ παραχωρούνται σημα­ντικές διευκολύνσεις, όπως προκύπτει από έκθεση η οποία ετοιμάστηκε από την αρμόδια υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Πιο συγκεκριμένα, στην Κύπρο απαι­τείται η φυσική παρουσία του εκλογέα στο προκαθορισμένο εκλογικό κέντρο, το οποίο έχει οριστεί από την αρμόδια κρατική υπηρεσία, ανάλογα με τη διεύ­θυνση της διαμονής του. Αντίθετα, σε πολλά χώρες της ΕΕ δίνονται και άλλες επιλογές (είτε σε όλους τους πολίτες είτε στοχευμένα στα άτομα με αναπηρίες), όπως η επιστολική ψήφος, η δυνατότη­τα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος εκ των προτέρων, η δυνατότητα ψήφι­σης διά αντιπροσώπου και η δυνατότη­τα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.

Επίσης, τα μόνα εργαλεία τα οποία αξιοποιούνται στην Κύπρο και μπορούν να θεωρηθούν ως υποβοηθητικά για τα άτομα με αναπηρία, είναι όσα ισχύουν για όλους τους ψηφοφόρους: Η εκτύ­πωση των ψηφοδελτίων σε μεγάλο μέ­γεθος, η εύκολη πρόσβαση στις κάλπες και στους εκλογικούς θαλάμους και η ελευθερία στην επιλογή της βοήθειας που χρειάζεται το κάθε πρόσωπο.

Σε άλλες χώρες αξιοποιούνται πολύ περισσότερα εργαλεία για την παροχή βοήθειας στα άτομα με αναπηρία, όπως τα διαφορετικά πρότυπα στην εκτύπω­ση των ψηφοδελτίων ανάλογα με το είδος της αναπηρίας, η χρήση μεγεθυ­ντικών φακών, η διασφάλιση επαρκούς φωτισμού, η ηχητική περιγραφή του ψηφοδελτίου, η δυνατότητα χρήσης της νοηματικής γλώσσας, η εκτύπωση ψη­φοδελτίων σε γραφή Braille, η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος μέσω κι­νητών μονάδων και η επιλογή άλλου εκλογικού κέντρου απ’ αυτό το οποίο έχει οριστεί από την αρμόδια κρατική υπηρεσία.

Τι ισχύει σε άλλες χώρες

Οι διευκολύνσεις οι οποίες δίνονται στα άτομα με αναπηρία στις υπόλοιπες χώρες είναι οι ακόλουθες:

Λιθουανία: Υπάρχει η δυνατότη­τα της επιστολικής ψήφου, καθώς και της άσκησης του εκλογικού δικαιώμα­τος εκ των προτέρων. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προτύπων ψηφοδελτίων ανάλογα με το είδος της αναπηρίας, χρήσης μεγεθυντι­κών φακών, ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου, χρήσης της νοηματικής γλώσσας και άσκησης του εκλογικού δικαιώματος σε κινητές μονάδες που έρχονται στο χώρο του εκλογέα.

Βέλγιο: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου και της ψήφισης μέσω αντιπροσώπου, καθώς και τα ερ­γαλεία της χρήσης διαφορετικών προ­τύπων ψηφοδελτίων και μεγεθυντικών φακών και ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου.

Ισπανία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προτύπων και μεγεθυντικών φακών, ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου, χρήσης της νοηματικής γλώσσας και χρήσης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille.

Ιρλανδία: Δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προτύπων, χρή­σης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Ολλανδία: Υπάρχει η δυνατότητα για άσκηση του εκλογικού δικαιώματος μέσω αντιπροσώπου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης μεγεθυντικών φακών και χρήσης της νοηματικής γλώσσας.

Εσθονία: Υπάρχει η δυνατότητα της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, καθώς και της άσκησης του εκλογικού δικαιώμα­τος εκ των προτέρων. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης μεγεθυντικών φακών και της νοηματικής γλώσσας, καθώς και της ψήφισης σε κινητές μο­νάδες.

Κροατία: Υπάρχει η δυνατότητα της χρήσης διαφορετικών προτύπων ανάλο­γα με το είδος της αναπηρίας, ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου, χρήσης της νοηματικής γλώσσας και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Ουγγαρία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου. Επίσης, δίνο­νται τα εργαλεία της χρήσης διαφορε­τικών προτύπων ψηφοδελτίων, χρήσης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille και ψή­φισης σε κινητές μονάδες.

Λουξεμβούργο: Υπάρχει η δυνατό­τητα της επιστολικής ψήφου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης δια­φορετικών προτύπων, ηχητικής περι­γραφής του ψηφοδελτίου, χρήση ψηφο­δελτίων σε γραφή Braille, ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Σλοβενία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου και της εκ των προτέρων ψηφοφορίας. Επίσης, δίνο­νται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετι­κών προτύπων και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Αυστρία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προτύπων και ψήφισης σε κινητές μο­νάδες.

Γερμανία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προ­τύπων, χρήσης της νοηματικής γλώσσας και επιλογής εκλογικού κέντρου.

Δανία: Υπάρχει η δυνατότητα της εκ των προτέρων ψηφοφορίας. Επίσης, δί­νονται τα εργαλεία της χρήσης μεγεθυ­ντικών φακών και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Φινλανδία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου και της εκ των προτέρων ψήφισης. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης διαφορετικών προτύπων ανάλογα με το είδος της ανα­πηρίας, χρήσης μεγεθυντικών φακών, ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Τσεχία: Δίνονται τα εργαλεία της ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Γαλλία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου, ψηφοφορία μέσω αντιπροσώπου, ψηφοφορία μέσω δια­δικτύου και ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου.

Λετονία: Δίνονται τα εργαλεία της ηχητικής περιγραφής του ψηφοδελτίου και ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Πολωνία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου, της ψηφοφορίας μέσω αντιπροσώπου και της χρήσης δι­αφορετικών προτύπων.

Πορτογαλία: Υπάρχει η δυνατότητα της ψηφοφορίας μέσω αντιπροσώπου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρή­σης διαφορετικών προτύπων, χρήσης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille, ψήφι­σης σε κινητές μονάδες.

Σουηδία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου και της ψήφισης μέσω αντιπροσώπου. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία της χρήσης μεγεθυντικών φακών, χρήσης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille, ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Βουλγαρία: Δίνονται η δυνατότητα της ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Ιταλία: Δίνονται η δυνατότητα της ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Μάλτα: Υπάρχει η δυνατότητα της εκ των προτέρων ψηφοφορίας. Επίσης, δίνονται τα εργαλεία των διαφορετικών προτύπων και χρήσης ψηφοδελτίων σε γραφή Braille.

Ρουμανία: Υπάρχει η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου και της ψήφι­σης σε κινητές μονάδες.

Σλοβακία: Υπάρχει η δυνατότητα της ψήφισης σε κινητές μονάδες.

Ελλάδα: Δεν δίνεται άλλη δυνατότη­τα πέραν της φυσικής παρουσίας, ενώ τα μόνα εργαλεία που παρέχονται στα άτομα με αναπηρίες είναι τα μίνιμουμ που ισχύουν σε όλες τις χώρες και αφο­ρούν την εύκολη πρόσβαση σε εκλογι­κούς θαλάμους και στις κάλπες. Είναι η μόνη χώρα στην οποία -μαζί με την Κύπρο- δεν δίνονται σχεδόν καθόλου δι­ευκολύνσεις προς τα άτομα με αναπηρία προκειμένου να μπορέσουν να ασκή­σουν το εκλογικό τους δικαίωμα.

Το Σχέδιο Επιχορήγησης Διακοπών για Άτομα με Αναπηρίες, το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 10/05/2022, για διακοπές που θα πραγματοποιηθούν εντός του 2024 θα λειτουργήσει για το 2024, σύμφωνα με το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες (ΤΚΕΑΑ).

Σε ανακοίνωση του Τμήματος αναφέρεται ότι η παραλαβή αιτήσεων θα ξεκινήσει από τις 11 Μαρτίου 2024 και θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2024 ή μέχρι εξαντλήσεως του κονδυλίου για το συγκεκριμένο Σχέδιο.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προμηθευτούν τον οδηγό του Σχεδίου Επιχορήγησης Διακοπών για Άτομα με Αναπηρίες καθώς και το έντυπο αίτησης: από την ιστοσελίδα του Τμήματος: www.dmsw.gov.cy/dsid και από τα Κέντρα Αξιολόγησης Αναπηρίας του ΤΚΕΑΑ: στη Λευκωσία, Λεωφ. Αρχ. Μακαρίου Γ’ 67, 2220 Λατσιά, στη Λεμεσό, Αποστόλου Ανδρέα 11, Hyper Tower, Κατάστημα 1, 4007 Μέσα Γειτονιά, και στη Λάρνακα, Ακροπόλεως 25 & Χανίων, 7000 Μενεού καθώς και από τα Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη σε όλες τις πόλεις.

«Είναι ευθύνη των δικαιούχων να βεβαιώνονται ότι τα ξενοδοχεία/τουριστικά καταλύματα είναι εγκεκριμένα από το Υφυπουργείο Τουρισμού, καθώς και ότι χρεώνουν τις συνήθεις χρεώσεις για την περίοδο. Το Τμήμα θα διενεργεί ελέγχους σε περίπτωση σημαντικής απόκλισης από τις συνήθεις τιμές χρέωσης για την περίοδο, και θα αναπροσαρμόζει το ποσό πληρωμής ανάλογα», προστίθεται.

Καμία πληρωμή δεν θα γίνεται σε τραπεζικό λογαριασμό πέραν από αυτόν του άμεσα δικαιούχου ή των κηδεμόνων του, σε περίπτωση ανήλικου δικαιούχου.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποτείνονται, ανάλογα με την επαρχία διαμονής τους, στα τηλέφωνα επικοινωνίας 22815015/082 για την Επαρχία Λευκωσίας, 25729131 για τις Επαρχίες Λεμεσού και Πάφου και 24205975 για τις Επαρχίες Λάρνακας και Αμμοχώστου.