11χρονος με κώφωση θεραπεύθηκε από γονιδιακή θεραπεία στις ΗΠΑ

Αρκετές μελέτες με αυτό το είδος θεραπείας βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη ή σχεδιάζονται παγκοσμίως.

Ένα εντεκάχρονο αγόρι που ήταν κουφό εκ γενετής μπορεί να ακούσει χάρη σε μια ειδική γονιδιακή θεραπεία, σύμφωνα με αμερικανικά δημοσιεύματα.

Το αγόρι από το Μαρόκο ήταν το πρώτο άτομο στις ΗΠΑ που έλαβε γονιδιακή θεραπεία, η οποία βρίσκεται ακόμη σε ερευνητικό στάδιο, σε νοσοκομείο για παιδιά στη μητρόπολη Φιλαδέλφεια της ανατολικής ακτής, ανέφεραν οι New York Times, επικαλούμενοι το νοσοκομείο και τις εμπλεκόμενες εταιρείες.

Ωστόσο, η θεραπεία δεν σημαίνει ότι το αγόρι μπορεί πλέον να καταλάβει τη γλώσσα και να μιλήσει μόνο του: μπορεί να μην μπορέσει ποτέ να το κάνει, αναφέρει το δημοσίευμα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο εγκέφαλος έχει ένα παράθυρο για την εκμάθηση της γλώσσας, που ξεκινά από το δεύτερο ή τρίτο έτος της ζωής. Μετά την ηλικία των πέντε ετών, κλείνει για πάντα.

Σύμφωνα με την έκθεση, ο εντεκάχρονος έχει ένα πολύ σπάνιο γενετικό ελάττωμα που επηρεάζει περίπου 200.000 ανθρώπους παγκοσμίως. Ένα μόνο τροποποιημένο γονίδιο προκαλεί την κώφωση, το οποίο αντικαθίσταται από μια άθικτη εκδοχή κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Μετά την ολοκλήρωση αρκετών μηνών θεραπείας, ο εντεκάχρονος έχει πλέον σχεδόν φυσιολογική ακοή, σύμφωνα με τους New York Times.

Ακόμη και αν δεν μπορεί να μιλήσει ή να καταλάβει την ομιλία, αυτό θα μπορούσε τουλάχιστον να είναι χρήσιμο όταν αναγνωρίζει την κυκλοφορία ή σε παρόμοιες καταστάσεις όπου πρέπει να δίνει προσοχή στους ήχους. Μπορεί πλέον να ακούει και μουσική.

Αρκετές μελέτες με αυτό το είδος θεραπείας βρίσκονται σε εξέλιξη ή σχεδιάζονται παγκοσμίως, συνεχίζει το δημοσίευμα.

Μετά την επιτυχία με τον εντεκάχρονο, οι επιστήμονες θέλουν να χρησιμοποιήσουν τη θεραπεία με μικρότερα παιδιά. Το εσωτερικό αυτί είναι ένας μικρός, κλειστός χώρος, έτσι ώστε η γονιδιακή θεραπεία που εφαρμόζεται εκεί να μην επηρεάζει τα κύτταρα σε άλλα μέρη του σώματος, δήλωσε στους New York Times ο Manny Simons, διευθύνων σύμβουλος της εμπλεκόμενης εταιρείας Akouos.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η εξεύρεση κατάλληλου υποψηφίου δεν ήταν εύκολη για έναν συγκεκριμένο λόγο: τα περισσότερα μωρά που γεννιούνται με αυτή τη μορφή κώφωσης λαμβάνουν κοχλιακά εμφυτεύματα στη βρεφική ηλικία για να μπορέσουν να ακούσουν και στη συνέχεια δεν είναι πλέον επιλέξιμα για τέτοιες δοκιμές θεραπείας.

Το εν λόγω αγόρι δεν ήταν σε κάποιο σχολείο στο Μαρόκο και έμαθε τη νοηματική γλώσσα μόνο σε ειδικό σχολείο στη Βαρκελώνη μετά τη μετακόμισή του στην Ισπανία, σύμφωνα με τους New York Times.

Συστηματικούς ελέγχους στα θέματα υγείας εισηγείται μέσω μανιφέστου το CIF

Kαταρτίστηκε, στη βάση διαπιστώσεων και συμπερασμάτων, που κατέληξαν φορείς και ενδιαφερόμενοι του τομέα της υγείας

Συστηματικούς ελέγχους στα θέματα υγείας, με σκοπό να αποφευχθούν οι τάσεις διαφθοράς και να υπάρχει πλήρης διαφάνεια στο σύστημα υγείας, εισηγείται μέσω του μανιφέστου «Διαφάνεια και Καταπολέμηση της Διαφθοράς στο ΓεΣΥ» το Cyprus Integrity Forum (CIF).

Το μανιφέστο καταρτίστηκε, στη βάση διαπιστώσεων και συμπερασμάτων, που κατέληξαν φορείς και ενδιαφερόμενοι του τομέα της υγείας κατά τη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης, που αφορούσε στη διαφάνεια και καταπολέμηση της διαφθοράς στο ΓεΣΥ.

Σύμφωνα με το CIF στη συγκεκριμένη συζήτηση είχαν αναδειχθεί θέματα, τα οποία δημιουργούν ανησυχία, σχετικά με την υφιστάμενη διαχείριση του ΓεΣΥ, που πρέπει άμεσα και αποτελεσματικά να αντιμετωπιστούν πριν το σύστημα καταρρεύσει οικονομικά και ποιοτικά.

Παρουσιάζοντας το μανιφέστο σε δημοσιογραφική διάσκεψη τη Δευτέρα, το μέλος του Cyprus Integrity Forum, Δρ. Στέλιος Χατζηχριστοφή είπε πως πρωταρχική ανησυχία τους είναι η έλλειψη διαφάνειας, η οποία όπως σημειώθηκε από παράγοντες, όπως η απαγόρευση στον Επίτροπο Εποπτείας του ΓεΣΥ, βάσει νομοθεσίας να αναρτά στην ιστοσελίδα του και να δημοσιοποιεί τις εκθέσεις του.

Σύμφωνα με τον CIF η δημοσιοποίηση των εκθέσεων του Επιτρόπου θα συνέβαλλε στη διαφάνεια και στην καταπολέμηση και την ελάττωση των καταχρήσεων, τόσο από πλευράς των παροχών όσο και από πλευράς των δικαιούχων.

Επίσης, ο Δρ. Χατζηχριστοφή είπε πως η ελλιπής και αδύναμη εξάσκηση ελέγχου από τον ΟΑΥ, η ελλιπής άσκηση ελέγχου του ΟΑΥ από το Υπουργείο Υγείας, η ελλιπής νομοθεσία που διέπει τον έλεγχο και τη διόρθωση τυχόν στρεβλώσεων που αλληλοακυρώνουν πρόνοιες του νόμου και η ασάφεια που παρουσιάζεται στην ερμηνεία της φιλοσοφίας είναι, επίσης, άλλοι παράγοντες, που δημιουργούν έλλειψη διαφάνειας.

Ο CIF, μέσω του μανιφέστο, παρατηρεί έλλειψη ποσοτικού και ποιοτικού ελέγχου των υπηρεσιών στο ΓεΣΥ και συγκεκριμένα σημειώνει ότι «ο διαχειριστικός έλεγχος του ΟΑΥ από την Ελεγκτική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας έδειξε απογοητευτικά αποτελέσματα ως προς το ποσοστό άσκησης ελέγχου».

Επιπροσθέτως, αναφέρει στο μανιφέστο πώς δεν υπάρχει έλεγχος για την ποιότητα των διαγνωστικών μηχανημάτων ή του ιατρικού εξοπλισμού σε διαγνωστικά κέντρα, ενώ προσθέτει πως δεν υπάρχει έλεγχος ούτε σε περιστατικά αμέλειας.

Για το θέμα της καταπάτησης της διαφθοράς εντός του ΓεΣΥ, ο CIF σημειώνει στο μανιφέστο πως υπάρχει μεγάλη χαλαρότητα στην εφαρμογή της ήδη ελλιπούς νομοθεσίας και συχνά καταπάτηση διαδικασιών ελέγχου.

Επιπλέον, ο CIF υποστηρίζει πως δεν υπάρχει ξεκάθαρος υπολογισμός για τα ποσά, που ξοδεύονται στην υγεία, ενώ υπογραμμίζει και την ανάγκη για συστηματικό έλεγχο απόδοσης των επαγγελματιών και υποδομών που παρέχουν ιατρικές πράξεις (Medical Auditing).

Πρόεδρος του Cyprus Integrity Forum, Μάριος Σκανδάλης, είπε πως το μανιφέστο αποτελεί το αποτέλεσμα της κοινής προσπάθειας των πλείστων εταιρών του τομέα υγείας στην Κύπρου, για τη διαφύλαξη του «μεγαλύτερου δώρου», που δόθηκε ποτέ στην κυπριακή κοινωνία, αυτό του Γενικού Συστήματος Υγείας.

«Εντοπίσαμε σοβαρά θέματα, τα οποία χρήζουν άμεσης επίλυσης, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα, η διαφάνεια, αλλά και το ψηλό επίπεδο των υπηρεσιών, που παρέχονται στο θεσμό, που είναι το μεγαλύτερό επίτευγμα της κοινωνικής πολιτικής της Κυπριακής Δημοκρατίας από την ανεξαρτησία της», είπε.

Σε τοποθέτησή της, η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείο Υγείας, Δρ. Χριστίνα Γιαννάκη, είπε πως επιβάλλεται η ανάπτυξη μηχανισμών, για τον αποτελεσματικό έλεγχο στον τομέα στης υγείας τόσο εντός, όσο και εκτός ΓεΣΥ, σημειώνοντας πως το αρμόδιο Υπουργείο αναγνωρίζει την αναγκαιότητα υιοθέτησης δικλείδων, που να διασφαλίζουν τη σωστή εποπτεία και παρακολούθηση του συστήματος μέσα από ποιοτικά κριτήρια.

Για τον έλεγχο και την εποπτεία της χρήσης του συστήματος τόσο από τους παρόχους, όσο και από τους δικαιούχους σε ό,τι αφορά στην αποφυγή καταχρήσεών, αλλά και τη διασφάλιση και αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, η Δρ. Γιαννάκη είπε ότι ανάμεσα σε άλλα απαιτείται εισαγωγή κλινικών κατευθυντήριων οδηγιών, με τη σταδιακή ανάπτυξη θεραπευτικών πρωτοκόλλων, ανάπτυξη ποιοτικών κριτηρίων και δεικτών απόδοσης, καθώς και εφαρμογή αποτελεσματικότερων μηχανισμών οργάνωσης και ελέγχου, καθώς και προώθηση κινήτρων και αντικινήτρων, όπου υπάρχει στρέβλωση της σχέσης ζήτησης – προσφοράς.

Πηγή: ΚΥΠΕ

Η τεχνολογία «σύμμαχος» των τυφλών εγκύων: Πώς μπόρεσαν να «δουν» τα αγέννητα μωρά τους

Ένα ανέλπιστο «δώρο ζωής» χάρισε η τεχνολογία σε μία 44χρονη μητέρα με προβλήματα όρασης. Κατάφερε να «δει» το αγέννητο μωρό της, μέσα από την αίσθηση της αφής. Το νέο είδος υπερηχογραφήματος έχει ανάγλυφη μορφή και συνδυάζει ακόμα και την γραφή Μπράιγ, ώστε τυφλές μητέρες να μπορέσουν να βιώσουν αυτό το ορόσημο στην εγκυμοσύνη τους. 

H Κάρεν Τριπάς περνά τα δάχτυλά της πάνω από το ανάγλυφο υπερηχογράφημα του μωρού της. Σε αντίθεση με την προηγούμενη εγκυμοσύνη της, αυτήν τη φορά είναι σε θέση να νιώσει όλα τα χαρακτηριστικά του εμβρύου που κυοφορεί.

Γεννημένη με μία σπάνια πάθηση των ματιών, η 44χρονη Κάρεν από την Αγγλία, δεν πίστευε ποτέ πως θα μπορούσε να βιώσει αυτήν την τόσο συγκινητική στιγμή για όλες τις μέλλουσες μαμάδες.

«Όταν ήμουν έγκυος πριν από δέκα χρόνια, ήταν πολύ δύσκολο. Τα υπερηχογραφήματα δεν ήτα μία ευχάριστη εμπειρία. Επειδή το προσωπικό δεν είχε τον χρόνο να μου εξηγήσει» δήλωσε.

Στον 8ο μήνα της κύησής της, η τεχνολογία, αλλά και ο γιατρός της, τής χάρισαν το μοναδικό «δώρο» της ψηλάφησης την εικόνας του αγέννητου μωρού της, πέρα από το να ακούσει απλώς τον καρδιακό του παλμό.

Οι φωτογραφίες του μωρού της Κάρεν συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση «Αθέατος Κόσμος» που φιλοξενείται για λίγες ημέρες στο Λονδίνο και περιλαμβάνει μία σειρά από φωτογραφίες τραβηγμένες από παγκοσμίου φήμης φωτογράφους, ορισμένοι εκ των οποίων έχουν και οι ίδιοι προβλήματα όρασης.

Οι επισκέπτες θα μπορέσουν έτσι να έχουν μία μοναδική εμπειρία αφής, σχεδιασμένη εξ ολοκλήρου για άτομα με καθόλου ή μειωμένη όραση, και συμπεριλαμβάνει ανάγλυφες εκτυπώσεις, ηχητικές περιγραφές, ενώ ενσωματώνεται και ο κώδικας Μπράιγ.

Επιμέλεια: Αθηνά Κοροβέση

Αυτισμός – ΔΕΠΥ: Τι ρόλο παίζουν μικροβίωμα και αντιβιοτικά στην εμφάνισή τους

Σημαντικός φαίνεται ο ρόλος του εντέρου στην εμφάνιση νευρο-αναπτυξιακών διαταραχών στα παιδιά, σύμφωνα με νεότερα στοιχεία μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο Cell. Συγκεκριμένα, η διαταραγμένη εντερική χλωρίδα κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής σχετίζεται με διαγνώσεις, όπως η διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ) και η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) αργότερα στη ζωή, όπως προκύπτει από τη μελέτη, με επικεφαλής ερευνητές του Πανεπιστημίου της Φλόριντα και του Πανεπιστημίου του Linköping.

Η συγκεκριμένη μελέτη είναι η πρώτη προοπτική μελέτη που εξετάζει τη σύνθεση της εντερικής χλωρίδας και μια μεγάλη ποικιλία άλλων παραγόντων σε βρέφη, σε σχέση με την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος των παιδιών. Oι ερευνητές κατάφεραν να εντοπίσουν πολλούς βιολογικούς δείκτες που φαίνεται να σχετίζονται με μελλοντικές διαταραχές της νευρολογικής ανάπτυξης, όπως η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού, η ΔΕΠΥ, η διαταραχή της επικοινωνίας και η νοητική αναπηρία.

«Το αξιοσημείωτο της εργασίας είναι ότι αυτοί οι βιοδείκτες βρέθηκαν κατά τη γέννηση στο αίμα του ομφάλιου λώρου ή στα κόπρανα του παιδιού σε ηλικία ενός έτους, πάνω από μια δεκαετία πριν από τη διάγνωση», αναφέρει σχετικά ο Δρ Eric W Triplett, καθηγητής στο Τμήμα Μικροβιολογίας και Κυτταρικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου της Φλόριντα στις ΗΠΑ, ένας από τους ερευνητές της μελέτης.

Ο ρόλος των αντιβιοτικών

Αυτισμός: Στρέφοντας το βλέμμα στους γονείς με παιδιά στο φάσμα – Μια ψυχολόγος εξηγεί

Για τη μελέτη, περισσότερα από 16.000 παιδιά που γεννήθηκαν την περίοδο 1997-1999, παρακολουθήθηκαν από τη γέννησή τους μέχρι τα 20 χρόνια τους. Από αυτά, 1.197 παιδιά, που αντιστοιχούν σε ποσοστό 7,3%, έχουν διαγνωστεί με διαταραχή αυτιστικού φάσματος, ΔΕΠΥ, διαταραχή επικοινωνίας ή νοητική αναπηρία.

Ένας μεγάλος αριθμός παραγόντων του τρόπου ζωής και του περιβάλλοντος εντοπίστηκε μέσω ερευνών που διεξήχθησαν αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της ανατροφής των παιδιών. Για ορισμένα από τα παιδιά, οι ερευνητές ανέλυσαν ουσίες στο αίμα του ομφάλιου λώρου και βακτήρια στα κόπρανά τους σε ηλικία μόλις ενός έτους.

«Εντοπίσαμε στη μελέτη ότι υπάρχουν σαφείς διαφορές στην εντερική χλωρίδα ήδη κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής μεταξύ εκείνων που αναπτύσσουν ΔΑΦ ή ΔΕΠΥ και εκείνων που δεν αναπτύσσουν. Βρήκαμε συσχετίσεις με ορισμένους παράγοντες που επηρεάζουν τα βακτήρια του εντέρου, όπως η θεραπεία με αντιβιοτικά κατά τον πρώτο χρόνο του παιδιού, η οποία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αυτών των ασθενειών», εξηγεί ο Δρ Ludvigsson, ανώτερος καθηγητής στο Τμήμα Βιοϊατρικών και Κλινικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Linköping, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης μαζί με τον Δρα Triplett.

Τα παιδιά που είχαν επανειλημμένες ωτίτιδες κατά το πρώτο έτος της ζωής τους είχαν αυξημένο κίνδυνο να διαγνωστούν με μια αναπτυξιακή νευρολογική διαταραχή αργότερα στη ζωή τους. Πιθανόν να μην είναι η ίδια η λοίμωξη ο ένοχος, αλλά οι ερευνητές πιθανολογούν ότι υπάρχει συσχέτιση με τη θεραπεία με τα αντιβιοτικά. Όπως διαπίστωσαν, η παρουσία βακτηρίων Citrobacter ή η απουσία βακτηρίων Coprococcus αύξανε τον κίνδυνο μελλοντικής διάγνωσης.

Μια πιθανή εξήγηση είναι το γεγονός ότι η θεραπεία με αντιβιοτικά μπορεί να διαταράξει τη σύνθεση της χλωρίδας του εντέρου με τρόπο που συμβάλλει στις νευρο-αναπτυξιακές διαταραχές. Ο κίνδυνος αυτός μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ασθενειών που συνδέονται με το ανοσοποιητικό σύστημα, όπως ο διαβήτης τύπου 1 και οι παιδικοί ρευματισμοί, έχει αποδειχθεί σε προηγούμενες μελέτες.

Άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες

Η παρούσα μελέτη επιβεβαιώνει επίσης ότι ο κίνδυνος αναπτυξιακής νευρολογικής διάγνωσης στο παιδί αυξάνεται εάν οι γονείς καπνίζουν. Αντίθετα, ο θηλασμός έχει προστατευτική επίδραση, σύμφωνα με τη μελέτη. Συγκεκριμένα, από τα δείγματα αίματος του ομφάλιου λώρου για τον εντοπισμό διαφόρων ουσιών από το μεταβολισμό του οργανισμού, όπως λιπαρά οξέα και αμινοξέα, αποδείχθηκε ότι τα παιδιά που διαγνώστηκαν αργότερα είχαν χαμηλά επίπεδα αρκετών σημαντικών λιπαρών ουσιών στο αίμα. Ένα από αυτά, το λινολενικό οξύ, απαραίτητο για τον σχηματισμό των ωμέγα 3 λιπαρών οξέων και με θετικές επιδράσεις στον εγκέφαλο.

Αν και η έρευνα βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο και με τη συμμετοχή μιας και μόνο μερίδας παιδιών και θα χρειαστούν περισσότερες μελέτες, η ανακάλυψη ότι πολλοί βιοδείκτες για μελλοντικές αναπτυξιακές νευρολογικές διαταραχές μπορούν να παρατηρηθούν σε νεαρή ηλικία ανοίγει τη δυνατότητα εφαρμογής προληπτικών μέτρων μακροπρόθεσμα.

Αύξηση 115% των νεφροπαθών σε αιμοκάθαρση, λέει η Νεφρολογική Εταιρεία

Αύξηση 115% των νεφροπαθών σε αιμοκάθαρση, λέει η Νεφρολογική Εταιρεία – Με την ευκαιρία της δεύτερης Πέμπτης του Μαρτίου που έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού

Αύξηση της τάξης του 115% στον αριθμό τον συνανθρώπων μας που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση και περιτοναϊκή κάθαρση στο νησί μας αυτή την περίοδο παρατηρεί η Νεφρολογική Εταιρεία Κύπρου.

Σε ανακοίνωση της, με την ευκαιρία της δεύτερης Πέμπτης του Μαρτίου που έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού, η Νεφρολογική Εταιρεία αναφέρει ότι τα προβλήματα της υγείας των νεφρών, αποτελούν τη 10η αιτία θνητότητας ανά τον κόσμο, ενώ 1:10 άτομα ανά το παγκόσμιο επηρεάζεται από την χρόνια νεφρική νόσο (ΧΝΝ) και υπολογίζεται μάλιστα ότι αυτός ο αριθμός θα συνεχίζει να αυξάνεται χρόνο με το χρόνο.

Σημειώνεται ότι έστω κι αν μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτά τα άτομα θα χρειαστεί υποστήριξη με μέθοδο κάθαρσης – όπως είναι η αιμοκάθαρση – ή μεταμόσχευση νεφρού, στην χώρα μας αυτά τα άτομα ανέρχονται πάνω από τα 200 ανά έτος, ένα ποσοστό ένταξης που παραμένει στα δυο υψηλότερα στην Ευρώπη τα τελευταία 10 χρόνια.

Αυτά τα ποσοστά είναι σχεδόν διπλάσια από τον μέσο όρο για την Ευρώπη και τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, γι’ αυτό και «παρατηρούμε μία αύξηση της τάξης του 115% στον αριθμό τον συνανθρώπων μας που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση και περιτοναϊκή κάθαρση στο νησί μας αυτή την περίοδο. Αυτή η συνεχής και παρατεταμένη αύξηση των ασθενών με σοβαρά προβλήματα της υγείας των νεφρών, συνοδεύεται και από ένα μεγάλο οικονομικό βάρος για το σύστημα υγείας που σε συνδυασμό με ελλιπή προγραμματισμό και έγκαιρη και σωστή αντιμετώπιση της ΧΝΝ στα αρχικά της στάδια, έχει οδηγήσει σε πολλές ελλείψεις σε εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, τομείς που αντιμετωπίζουν επίσης ελλείψεις παγκοσμίως».

Το μήνυμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού, Υγεία των Νεφρών για Όλους, γίνεται ακόμη πιο σημαντικό, αναφέρεται. Με την υλοποίηση του Γεσυ, προστίθεται, η πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας υγείας, σε προσωπικούς και σε ειδικούς ιατρούς έχει γίνει πολύ πιο εύκολη για τους περισσότερους κατοίκους του νησιού μας.

Όπως αναφέρεται, με πιο συχνούς και τακτικούς ελέγχους υγείας, ο πρωταρχικός μας στόχος που είναι η καταπολέμηση και η έγκαιρη αντιμετώπιση της ΧΝΝ, καθώς και των άλλων σημαντικών παθήσεών που την τροφοδοτούν – όπως ο Σακχαρώδης Διαβήτης και η Αρτηριακή Υπέρταση – γίνεται πιο εφικτός.

«Μία απλή ανάλυση αίματος για αξιολόγηση της νεφρικής λειτουργίας και της γλυκόζης, μία γενική εξέταση ούρων για έλεγχο για παρουσία λευκωματίνης (ή αλβουμίνης) ή άλλων ενδείξεων νεφρικής βλάβης, καθώς και ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης είναι πολλές φορές αρκετά για την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση αυτών των παθήσεων. Καθώς ο Σακχαρώδης Διαβήτης και η Αρτηριακή Υπέρταση είναι συναινετικοί παράγοντες για την εξέλιξη της ΧΝΝ και επηρεάζουν περισσότερο από το 50% των ασθενών που εντάσσονται σε θεραπείες εξωνεφρικής κάθαρσης είναι επίσης σημαντικό να καταπολεμήσουμε την παχυσαρκία και την υπερβολική κατανάλωση αλατιού», προστίθεται.

Σε συνδυασμό με τα όσα έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή, η Νεφρολογική Εταιρεία Κύπρου (ΝΕΚ) προωθεί και συνεργάζεται στενά με τον Οργανισμό Ασφάλειας Υγείας (ΟΑΥ) για την προσαρμογή στα κυπριακά δεδομένα και την εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών του Βρετανικού National Institute of Clinical Excellence (NICE) για την διάγνωση και την αντιμετώπιση της ΧΝΝ.

Αυτή η διαδικασία, σημειώνεται, βρίσκεται πλέον σε προχωρημένο στάδιο και έχουμε ήδη δεσμευτεί σαν επιστημονικό σώμα να συμβάλουμε στην ενημέρωση και στην εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας για την σωστή χρήση και την εφαρμογή τους. Επίσης προωθούμε την ένταξη στο ΓΕΣΥ των νέων φαρμάκων, των οποίων η αποτελεσματικότητα για την αντιμετώπιση της ΧΝΝ στηρίζεται από πολλές σοβαρές και μεγάλες κλινικές μελέτες. Η διαδικασία μάλιστα αξιολόγησης αυτών των φαρμάκων, αναφέρεται, από τον ΟΑΥ και την Συμβουλευτική Επιτροπή Φαρμάκων έχει ήδη τροχοδρομηθεί.

Τέλος, για όσους ασθενείς φτάνουν σε τελικό στάδιο ΧΝΝ, σημειώνεται, ότι η μεταμόσχευση νεφρού προσφέρει τα καλύτερα κλινικά αποτελέσματα αλλά και μία καλύτερη επιβίωση και ποιότητα ζωής.

Όραση: Σε ποιο σημείο του σώματος κρύβεται ο ύποπτος για οφθαλμοπάθειες που οδηγούν σε τύφλωση

Θα μπορούσε η υγεία των οφθαλμών να σχετίζεται με τη λειτουργία του εντέρου; Νεότερη μελέτη αποκαλύπτει μια μοναδική συσχέτιση και τον ρόλο που παίζει το μικροβιώμα του εντέρου 

Νεότερα ευρήματα δημιουργούν ελπίδες ότι τα αντιβιοτικά θα μπορούσαν να θεραπεύσουν ορισμένες γενετικές ασθένειες που μπορούν να προκαλέσουν τύφλωση.

Για τις γενετικές οφθαλμοπάθειες που οδηγούν σε τύφλωση σύμφωνα με νεότερη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Cell , ενδέχεται να ενοχοποιούνται και βακτήρια που διαφεύγουν από το έντερο και «ταξιδεύουν» προς τον αμφιβληστροειδή. Μέχρι πρότινος, μάλιστα, οι εκτιμήσεις των ειδικών ήταν πως τα μάτια συνήθως προστατεύονται από ένα στρώμα ιστού που τα βακτήρια δεν μπορούν να διαπεράσουν. Επομένως, τα αποτελέσματα αυτά «είναι απροσδόκητα» σύμφωνα με τον Δρα Martin Kriegel, ερευνητή μικροβιώματος στο Πανεπιστήμιο του Münster στη Γερμανία, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εργασία. «Πρόκειται για μια μεγάλη αλλαγή του προτύπου που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα», προσθέτει.

Οι κληρονομικές παθήσεις του αμφιβληστροειδούς, όπως η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδίτιδα, επηρεάζουν περίπου 5,5 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Οι μεταλλάξεις στο γονίδιο Crumbs homolog 1 (CRB1) αποτελούν την κύρια αιτία αυτών των παθήσεων, ορισμένες από τις οποίες προκαλούν τύφλωση. Προηγούμενες μελέτες απέδειξαν ότι τα βακτήρια δεν είναι τόσο σπάνια στα μάτια όσο πίστευαν οι οφθαλμίατροι προηγουμένως, οδηγώντας τους συγγραφείς της μελέτης να αναρωτηθούν εάν τα βακτήρια προκαλούν ασθένειες του αμφιβληστροειδούς, λέει ο συν-συγγραφέας Δρ Richard Lee, οφθαλμίατρος τότε στο University College του Λονδίνου.

Όπως διαπίστωσαν ο Δρ Lee και οι συνεργάτες του, οι μεταλλάξεις του CRB1 αποδυναμώνουν τους δεσμούς μεταξύ των κυττάρων που επενδύουν το παχύ έντερο, εκτός από τον ρόλο που έχουν παρατηρήσει εδώ και καιρό στην αποδυνάμωση του προστατευτικού φραγμού γύρω από τον οφθαλμό. Το συμπέρασμα αυτό παρακίνησε τον συν-συγγραφέα της μελέτης Δρα Lai Wei, οφθαλμίατρο στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο Guangzhou της Κίνας, να δημιουργήσει ποντίκια με μεταλλάξεις του CRb1- με μειωμένα επίπεδα εντερικών βακτηρίων. Τα ποντίκια αυτά δεν εμφάνισαν ενδείξεις παραμόρφωσης των κυτταρικών στρωμάτων στον αμφιβληστροειδή, σε αντίθεση με τα αντίστοιχα με τυπική εντερική χλωρίδα.

Twin: Νέος εξωσκελετός δίνει κίνηση σε ανθρώπους με αναπηρία

Ένας νέος ρομποτικός εξωσκελετός θα μπορούσε να επιτρέψει σε άτομα που έχουν χάσει τη δυνατότητα κίνησης των ποδιών τους να σηκωθούν όρθιοι και ακόμη και να περπατήσουν. Μπορεί επίσης να τους βοηθήσει να περπατήσουν ξανά χωρίς βοήθεια, καθοδηγώντας τις κινήσεις τους και κρατώντας τους όρθιους καθώς συμμετέχουν σε θεραπεία αποκατάστασης.

Με την ονομασία Twin, ο εξωσκελετός που σχεδιάστηκε στην Ιταλία για το κάτω μέρος του σώματος παρουσιάστηκε στο Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας στο Μιλάνο. Προς το παρόν βρίσκεται ακόμη σε πρωτότυπη μορφή και αναπτύσσεται από επιστήμονες του Istituto Italiano di Tecnologia (Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας) και του Istituto Nazionale Assicurazione Infortuni sul Lavoro (Εθνικό Ινστιτούτο Ασφάλισης κατά των εργατικών ατυχημάτων).

Κατασκευασμένο για χρήση από ασθενείς με μειωμένη ή ανύπαρκτη κινητική ικανότητα στο κάτω μέρος του σώματος, κινεί τα πόδια τους μέσω κινητήρων που βρίσκονται στις αρθρώσεις του γόνατος και του ισχίου. Αυτοί οι κινητήρες τροφοδοτούνται από μια ενσωματωμένη μπαταρία, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, θα πρέπει να είναι καλή για περίπου τέσσερις ώρες χρήσης ανά μία ώρα φόρτισης. Το Twin μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τρεις διαφορετικούς τρόπους λειτουργίας.

Στη λειτουργία Walk, η οποία προορίζεται για άτομα που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν καθόλου τα πόδια τους, ο εξωσκελετός κινεί τα πόδια του χρήστη για λογαριασμό του, ενώ επιπλέον τον βοηθά να καθίσει και να σηκωθεί. Το άτομο εξακολουθεί να χρειάζεται να χρησιμοποιεί πατερίτσες για την ισορροπία, όπως συμβαίνει με άλλους βοηθητικούς εξωσκελετούς.

Η λειτουργία Retrain προορίζεται για ασθενείς που εξακολουθούν να έχουν κάποια κινητική λειτουργία των κάτω άκρων, καθώς τους επιτρέπει να περπατούν μόνοι τους στο βαθμό που είναι σε θέση, αλλά τους παρέχει ένα προσαρμοζόμενο επίπεδο βοήθειας όταν χρειάζεται. Καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, ο εξωσκελετός τους καθοδηγεί προς μια προκαθορισμένη βέλτιστη τροχιά κίνησης των ποδιών.

Τέλος, υπάρχει η λειτουργία TwinCare, η οποία προορίζεται για άτομα που έχουν πλήρη χρήση του ενός ποδιού, αλλά όχι του άλλου. Σε αυτή την περίπτωση, ο εξωσκελετός ενισχύει την κίνηση του πάσχοντος ποδιού, ώστε να ταιριάζει με την κίνηση του υγιούς ποδιού. Και στις τρεις λειτουργίες, ένας φυσιοθεραπευτής ή ο ίδιος ο χρήστης μπορεί να ρυθμίζει τις παραμέτρους βάδισης, όπως το μήκος/τύπο βηματισμού και την ταχύτητα βάδισης, μέσω ενός ασύρματα συνδεδεμένου Android tablet.

Σύμφωνα με τους σχεδιαστές του, δύο πράγματα που κάνουν το Twin να ξεχωρίζει από παρόμοιους εξωσκελετούς είναι το γεγονός ότι είναι κατασκευασμένο από ελαφριά υλικά – κράμα αλουμινίου αντί για ατσάλι, για παράδειγμα – καθώς και ότι διαθέτει αρθρωτό σχεδιασμό που επιτρέπει την αφαίρεση εξαρτημάτων για μεταφορά ή αναβάθμιση.

Τα 4 πρώιμα σημάδια – sos ότι υποφέρουμε από βαρηκοΐα και δεν το γνωρίζουμε

Μπορεί να συμβεί σε κάθε ηλικία. Οι ακουολόγοι μοιράζονται τις κόκκινες «γραμμές» που στέλνουν επείγον σήμα ότι πρέπει να ελέγξουμε τα αυτιά σας το συντομότερο.

Ενώ συχνά πιστεύουμε ότι η απώλεια ακοής είναι κάτι που συμβαίνει μόνο σε πολύ μεγαλύτερους ανθρώπους – αυτό στην πραγματικότητα δεν ισχύει.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Κώφωσης και Διαταραχών Ακοής (ΗΠΑ), 1 στους 8 στις Ηνωμένες Πολιτείες ηλικίας άνω των 12 ετών έχει απώλεια ακοής και στα δύο αυτιά, και περίπου 28,8 εκατομμύρια ενήλικες στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τα ακουστικά βαρηκοΐας. Αν και η δυσκολία στην ακοή μπορεί να είναι το πιο προφανές σημάδι ότι πρέπει να ελέγξουμε τα αυτιά μας, δεν είναι το μόνο.

Ζητήσαμε από ακοολόγους να μοιραστούν τα κύρια σημάδια ότι ήρθε η ώρα να ελέγξουμε την ακοή μας. Να τι είχαν να πουν:

Νούμερο 1: Δυσκολευόμαστε να παρακολουθήσουμε συζητήσεις

Εάν πιάνουμε τον εαυτό μας συνεχώς να λέμε «τι;» κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, μάλλον ήρθε ο καιρός να ελέγξουμε τα αυτιά μας.

«Το να καταβάλουμε προσπάθεια για να ακούσουμε όταν μιλάμε με άλλους ή για να συνεχίσουμε μια συζήτηση είναι πολύ σημαντικό», λέει ο Τέρι Ζβόλαν, διευθυντής της Audiology Access & Standard of Care for Cochlear Americas. «Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει το να δυσκολευόμαστε να ακούμε όταν υπάρχει θόρυβος στο ”φόντο” και να ζητάμε τακτικά από τους ανθρώπους να επαναλαμβάνουν αυτά που έχουν πει ή να ακούμε λάθος συχνά».

Νούμερο 2: Πρέπει να αυξήσουμε την ένταση του ήχου στην τηλεόραση.

Είτε οι άλλοι μας λένε να χαμηλώνουμε τακτικά τον ήχο της τηλεόρασης, είτε είμαστε έκπληκτοι από το νούμερο που βλέπουμε στο κουμπί έντασης ήχου, αυτό μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι ήρθε η ώρα να ελέγξουμε τα αυτιά μας.

«Μπορεί να βρεθούμε να ανεβάζουμε την ένταση του ήχου στην τηλεόραση ή το ραδιόφωνο σε ένα επίπεδο που να είναι πιο δυνατό από ό,τι προτιμούν οι άλλοι ή να νιώθουμε ότι οι άνθρωποι μουρμουρίζουν (γι′ αυτό)», λέει ο ίδιος.

Νούμερο 3: Τα αυτιά μας κουδουνίζουν

Ενώ το «κουδούνισμα» στα αυτιά (ή οι εμβοές) δεν είναι πάντα σημάδι απώλειας ακοής, σίγουρα κάποιες φορές μπορεί να είναι. «Μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν επίμονο ”κουδούνισμα”, βουητό, πόνο ή πίεση στο ένα ή και στα δύο αυτιά», λέει ο Ζβόλαν. «Επίσης μπορεί να είναι παρουσιάζονται δυσκολίες να ακούμε από το ένα αυτί, να είναι δύσκολο να διακρίνουμε από που προέρχονται οι ήχοι ή η δική μας φωνή μπορεί να ακούγεται διαφορετική».

Η Κάτι Κέμπελ, ακουολόγος και ανώτερη διευθύντρια ακουολογίας στο HearingLife Canada, τονίζει ότι η εμφάνιση συμπτωμάτων όπως οι εμβοές είναι ένας καλός λόγος για να εξετάσουμε την πιθανότητα να κάνουμε τεστ ακοής. «Οι εμβοές, ή το ”κουδούνισμα” στα αυτιά, συνδέονται συνήθως με καταστάσεις απώλειας ακοής», αναφέρει. «Εάν το αντιμετωπίζουμε για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, είναι καλή ιδέα να οργανώσουμε ένα τεστ ακοής.”

Νούμερο 4: Μπορεί να δυσκολευόμαστε να ακούσουμε τους ήχους της φύσης

Εάν ξαφνικά δυσκολευόμαστε να ακούσουμε τους ήχους της φύσης – όπως το κελάηδημα των πουλιών ή την βροχή – αυτό μπορεί να είναι μια κόκκινη «γραμμή» σύμφωνα με τον Σβόλαν.

«Τεμπέλικο» μάτι: Μπορεί να ευθύνεται για το μεταβολικό σύνδρομο στην ενήλικη ζωή; Έρευνα απαντά

Μια οφθαλμολογική πάθηση της παιδικής ηλικίας μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία στην ενήλικο ζωή, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη 

Η αμβλυωπία ή αλλιώς το «τεμπέλικο μάτι» εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας και η επίδραση της κατάστασης αυτής θα μπορούσε να επεκτείνεται μέχρι και την ενήλικη ζωή, προκαλώντας όμως διαφορετικής φύσης δυσλειτουργίες. Ειδικότερα, όσα παιδιά αντιμετώπιζαν τη συγκεκριμένη κατάσταση, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν υπέρταση, παχυσαρκία και μεταβολικό σύνδρομο στην ενήλικη ζωή, καθώς και αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, σύμφωνα με νεότερη μελέτη από ερευνητές του University College London.

Ωστόσο, στη δημοσίευση της μελέτης στο eClinicalMedicine, οι συγγραφείς τονίζουν ότι, αν και εντόπισαν μια συσχέτιση, η έρευνά τους δεν δείχνει αιτιώδη σχέση μεταξύ αμβλυωπίας και των άσχημων εκβάσεων υγείας στην ενήλικη ζωή.

Κωνσταντίνος Ν. Φελλάς: Η Ψυχική Υγεία βασική πρόκληση για την ΕΕ

Επίκαιρη επισήμανση του Ανώτερου Αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου Λευκωσίας σε εκδήλωση στη Λάρνακα, όπου τονίστηκε το ενδεχόμενο η Ψυχική Υγεία να είναι η επόμενη Πανδημία

«Η ψυχική υγεία αποτελεί μία από τις βασικότερες προκλήσεις για τα συστήματα υγείας των χωρών  μελών της ΕΕ», επισήμανε σε επίκαιρη εισήγησή του ο Καθηγητής  Κωνσταντίνος Ν. Φελλάς, Ανώτερος Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, σε εκδήλωση στη Λάρνακα που είχε τίτλο: «Μπορούμε και καλύτερα: Η Ψυχική Υγεία στον χώρο εργασίας». Ο Καθηγητής Φελλάς διευκρίνισε πως σύμφωνα με έγκυρες αναφορές, οι ψυχικές διαταραχές, ιδιαίτερα η κατάθλιψη, αποτελούν σημαντική αιτία αναπηρίας παγκοσμίως, αφού σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει με κατάθλιψη στην οποία πιο επιρρεπείς είναι οι γυναίκες, οι νέοι και οι ηλικιωμένοι.

Στην εισήγησή του με θέμα «Ψυχοκοινωνική κληρονομιά της πανδημίας στη νεολαία», ο  Καθηγητής Φελλάς, έκανε αρχικά μια ανακεφαλαίωση των τρομακτικών και πρωτόγνωρων  επιπτώσεων της πανδημίας Covid 19 που επηρέασαν μεγάλες ομάδες του κυπριακού πληθυσμού   και δοκίμασαν σκληρά τις αντοχές όλων, δημιουργώντας την εντύπωση πως «είχαμε πλέον  εγκλωβιστεί σε μια παρατεταμένη εφιαλτική δοκιμασία». Μίλησε για τον θυμό, την απόγνωση, την  αβεβαιότητα, τον φόβο, τη μοναξιά και τον κοινωνικό αποκλεισμό που δημιουργήθηκαν ως  επακόλουθο της πανδημίας, ενώ ανέφερε πως η επιστημονική κοινότητα προειδοποίησε για τις  βραχυπρόθεσμες και τις μακροπρόθεσμες συνέπειες στην ψυχική μας υγεία.

Υπενθύμισε πως Παγκύπρια έρευνα που διενεργήθηκε το 2022 από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας  και τον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου, κατέδειξε σειρά από αρνητικά συναισθήματα που  διακατέχουν τη νεολαία ως επακόλουθο της πανδημίας. «Στην έρευνα συμμετείχαν 1000 νέοι και  νέες ηλικίας 14-35 χρόνων από όλη την Κύπρο. Το 46% αυτών που μετείχαν ανέφερε πως η  κατάσταση της ψυχικής τους υγείας χειροτέρεψε λόγω της πανδημίας», είπε. Πρόσθεσε ακολούθως πως ποσοστό 71% των νέων ηλικίας 14-17 χρόνων δήλωσαν πως η ψυχική τους υγεία επηρεάστηκε  προς το χειρότερο, ενώ ποσοστό 29% της ίδιας ηλικιακής ομάδας, δήλωσαν πως από την έναρξη της πανδημίας αισθάνθηκαν την ανάγκη για ψυχολογική στήριξη.

Δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην αρνητική εμπειρία των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στη διάρκεια της  πανδημίας. «Επιστημονική μελέτη του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και της οργάνωσης ACCEPT  κατέγραψε το άγχος, τη μελαγχολία, την κατάθλιψη, τη μοναχικότητα τις κρίσεις πανικού αλλά και  τις τάσεις αυτοκτονίας. Ένοιωσαν ‘αποκομμένοι’ από την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, ενώ παραδέχτηκαν   πως δυσκολεύονταν χωρίς το τόσο σημαντικό αυτό δίκτυο στήριξης τους», τόνισε.

Ο Καθηγητής Φελλάς, μίλησε για το τι αντιμετώπισαν τα παιδιά με την επιστροφή τους στο  σχολείο, αλλά και οι οικογένειές τους και το εκπαιδευτικό προσωπικό, λέγοντας πως το σχολείο  είναι ιδανικός χώρος για να δημιουργηθούν γέφυρες επικοινωνίας και διαλόγου με τα παιδιά.  

«Πρέπει να τους μιλάμε με ειλικρίνεια και να τα αντιμετωπίζουμε σαν μικρούς ενήλικες. Η  ενίσχυση της ψυχικής δύναμης των παιδιών και η καλλιέργεια αισιόδοξων σκέψεων και αξιών   είναι έργο συλλογικό που απαιτεί σίγουρα τη σύμπραξη όχι μόνο των εκπαιδευτικών και των  γονέων, αλλά ολόκληρου του Σχολείου, του αρμόδιου Υπουργείου και των διαφόρων σχετικών  φορέων, ώστε τα παιδιά να προσαρμοστούν στη μετέπειτα εποχή», εισηγήθηκε. Όπως υπέδειξε,  απαιτούνται η επαρκής στήριξη από το κράτος, η ενεργοποίηση κατάλληλων υποδομών και η  ανάπτυξη υποστηρικτικών προγραμμάτων, που είναι απαραίτητα για να επουλωθούν οι πληγές  που προκάλεσε η πανδημία.

Μίλησε διεξοδικά για τις σκληρές επιπτώσεις της πανδημίας όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και σε όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα στους νέους των οποίων η ζωή ακρωτηριάστηκε, με τον διάχυτο φόβο, τον αναγκαστικό εγκλεισμό, την επιβληθείσα απώλεια της ελευθερίας τους, την ξαφνική κατάργηση των σχολικών συντεταγμένων, την απομάκρυνση από τις ασχολίες τους, το παιγνίδι και τους αγαπημένους φίλους τους. Ολοκλήρωσε τον λόγο του τονίζοντας πως οφείλουμε να κάνουμε τη  μόρφωση και την εκπαίδευση απόλυτη προτεραιότητα με το να επανεκτιμήσουμε και να  επανεξετάσουμε τον σκοπούμενο ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος, πέραν από την επιτυχία  στις εξετάσεις, επιδιώκοντας την επανασύνδεση της εκπαίδευσης με τον ψυχικό κόσμο των νέων.

«Το οφειλόμενο κληροδότημα στη νέα γενιά είναι η αγωγή ώστε να σταθούν οι νέοι και οι νέες αυτόνομοι, αποτινάσσοντας την αδιαφορία και την απαξίωση, και να στραφούν στην καλλιέργεια μιας ισχυρής θέλησης για πρόοδο και ανάπτυξη», τόνισε.

Την εκδήλωση στην οποία μίλησε ο Καθηγητής Φελλάς, διοργάνωσαν το Κέντρο Πληροφόρησης  Europe Direct του Δήμου Λάρνακας και η Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο,  ενώ τελούσε υπό την αιγίδα του Ευρωβουλευτή και εισηγητή του Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων  Λουκά Φουρλά.

Πηγή: παιδεία news